Νίκη Ν. Κεφαλά
Γεωπόνος
niki.kefala@greenfox.gr
Ο καθόλα αγαπητός Φεβρουάριος προχωράει κούτσα-κούτσα κι ως γνωστόν... « ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει ! »
Θέλουμε να ελπίζουμε πως οι χειμωνιάτικοι παγετοί είναι παρελθόν κι έτσι μπορούμε να ξεκινήσουμε το κλάδεμα της βασίλισσας του κήπου, της τριανταφυλλιάς! Σκοπός μας είναι με τη νέα ανοιξιάτικη βλάστηση, να έχουμε και μια πλούσια ανθοφορία. Εξοπλιζόμαστε με ένα καλά ακονισμένο ψαλίδι, ένα πριονάκι κι ένα ζευγάρι γάντια που θα μας προφυλάξουν από τα αγκάθια της και ξεκινάμε...
Το κλάδεμα της τριανταφυλλιάς ακολουθεί κάποιες γενικές αρχές και προσαρμόζεται ανάλογα με το είδος της, δηλαδή με το αν η τριανταφυλλιά μας είναι Θαμνώδης, Αναρριχώμενη, Δενδρώδης ή Νάνα.
Ξεκινώντας το κλάδεμα, θα πρέπει να απομακρύνουμε με το κλαδευτικό μας ψαλίδι από τη βάση του φυτού όλα τα ξερά και μη υγιή κλαδιά, επίσης όσα κλαδιά κατευθύνονται στο κέντρο του ώστε αυτό να είναι «άδειο», καθώς και αυτά που γέρνουν προς τα έξω.
Σκοπός μας είναι στις θαμνώδεις, στις δενδρώδεις αλλά και στις Νάνες τριανταφυλλιές να σχηματίσουμε ένα «κύπελλο», έτσι στο τέλος θα πρέπει να έχουμε αφήσει 3 έως 6 βλαστούς, ανάλογα με την ηλικία και τη δύναμη του φυτού. Όσο πιο μεγάλο είναι το φυτό τόσο πιο πολλούς βλαστούς αφήνουμε. Σε κάθε έναν από αυτούς φροντίζουμε να υπάρχουν 3 – 4 υγιείς οφθαλμοί, τα γνωστά «μάτια».
Το κλάδεμά μας θα πρέπει να είναι αυστηρό, (όχι περισσότερα από τρία κλαδιά με τρία «μάτια» το καθένα), όταν έχουμε νεοφυτεμένες τριανταφυλλιές ή τριανταφυλλιές απεριποίητες που είχαν μείνει ακλάδευτες για χρόνια ή όταν πρόκειται για αδύνατα φυτά που θέλουμε να τα ενισχύσουμε.
Φροντίζουμε να κόβουμε τον κάθε βλαστό λοξά, με κλίση 45ο , τουλάχιστον 1 εκατοστό πιο ψηλά από τον οφθαλμό που θα διαλέξουμε ως τελευταίο κι ο οποίος θα πρέπει να κοιτάει προς τα έξω ώστε να αποκτήσει το φυτό μας το επιθυμητό σχήμα, το «κύπελλο» που λέγαμε, αλλά και για να αερίζεται επαρκώς.
Στις Νάνες και Δενδρώδεις τριανταφυλλιές, ακολουθούμε τα ίδια βήματα αποφεύγοντας τα πολύ αυστηρά κλαδέματα. Αφήνουμε δηλαδή περισσότερους βλαστούς (5 – 8) και περισσότερα «μάτια». Αργότερα στις Νάνες, όταν μπουμπουκιάσουν, χρειάζεται μια αραίωση μπουμπουκιών ώστε να δώσουν μεγαλύτερα άνθη.
Στις Αναρριχώμενες τριανταφυλλιές, διατηρούμε αντίστοιχο αριθμό βλαστών και οφθαλμών, αλλά εδώ δεν υπάρχει «κύπελο» και το κλάδεμα θα καθοριστεί από την επιφάνεια που επιθυμούμε να καλύψουμε. Θα πρέπει δηλαδή οι ανώτατοι «ενεργοί» οφθαλμοί που θα διατηρήσουμε, να βρίσκονται στο χαμηλότερο σημείο της επιφάνειας κάλυψης αλλά και στήριξης και όχι στο ψηλότερο, γιατί αλλιώς η επιφάνεια μας θα μείνει ακάλυπτη και η τριανταφυλλιά θα αναπτυχθεί πάνω από αυτήν με μελλοντικά προβλήματα στήριξης.
Στο τέλος της εργασίας κλαδέματος, μαζεύουμε επιμελώς όλα τα υπολείμματα κοπής και τα καίμε ή τα απομακρύνουμε για να ελαχιστοποιήσουμε τις περιπτώσεις μετάδοσης των ασθενειών τη νέα περίοδο. Εάν χρειάστηκαν μεγάλες κοπές με το πριόνι, τις καλύπτουμε με την ειδική πάστα επούλωσης τομών για κλαδέματα.
Στην συνέχεια σκαλίζουμε ελαφρά και καθαρίζουμε τον περιμετρικό λάκκο ώστε να μην υπάρχουν αγριόχορτα και παλιά φύλλα. Προσθέτουμε σκορπιστά μια καλή ποσότητα πλήρους λιπάσματος και σκεπάζουμε με μια γενναία ποσότητα φυσικής κομπόστας. Στο τέλος κρίνεται απαραίτητος ο ψεκασμός με χαλκούχο σκεύασμα που θα προστατεύσει την τριανταφυλλιά σας.
Κατά τη διάρκεια του κλαδέματος, έχετε μια εξαιρετική ευκαιρία να κρατήσετε μοσχεύματα ώστε να αποκτήσετε νέα φυτά. Επιλέξτε από τις αγαπημένες σας τριανταφυλλιές κλαδιά μήκους 20 έως 30 εκατοστών που να είναι ξυλοποιημένα και εύρωστα. Ξυλοποιημένα είναι τα κλαδιά από τα οποία αποκολλώνται δύσκολα τα αγκάθια. Αφού αφαιρέσετε τα φύλλα που μπορεί να έχουν, φροντίστε να υπάρχουν σε αυτά 2 έως 3 οφθαλμοί. Από αυτούς ο ανώτερος θα πρέπει να απέχει ένα εκατοστό από την τομή. Επίσης, θα πρέπει να προσέξετε ιδιαίτερα, να μην καταστραφεί ο κατώτατος οφθαλμός.
Τα μοσχεύματα θα πρέπει να παραχωθούν κατά προτίμηση σε αμμώδες χώμα και ελαφρώς πλαγιαστά, έτσι ώστε το ένα μάτι να είναι έξω από το χώμα.
Φροντίστε ώστε το χώμα να διατηρείται διαρκώς υγρό κατά τις πρώτες ημέρες.
Αυτά για τον Φεβρουάριο που είναι και η εποχή του βασικού κλαδέματος του φυτού, όμως η τριανταφυλλιά σας σαν γνήσια κοκέτα που είναι, θα είναι αρκετά απαιτητική και τον υπόλοιπο χρόνο... θα σας ζητήσει λοιπόν ένα ψαλίδισμα μορφοποίησης στο τέλος του καλοκαιριού που θα την ξεκουράσει, θα την ανανεώσει και θα της δώσει τη δύναμη να σας χαρίσει μία δεύτερη ανθοφορία, φθινοπωρινή αυτή τη φορά αλλά εξίσου πλούσια!...
Στο μεσοδιάστημα από την άνοιξη ως το φθινόπωρο, η περιποίηση δεν σταματά, γι’ αυτό θα πρέπει να αφαιρείτε τα τριαντάφυλλα που απάνθισαν, δηλαδή που άρχισαν να μαραίνονται, μαζί με ένα κομμάτι βλαστού, μήκους ανάλογου του μεγέθους του, της ποικιλίας και της ευρωστίας του φυτού. Στις Θαμνώδεις και γενικά στις ζωηρές τριανταφυλλιές που κάνουν ψηλούς βλαστούς, άνω των 50 εκατοστών, αφαιρούμε ένα μήκος έως και 6-7 φύλλα κάτω από το τριαντάφυλλο, ενώ στις μινιατούρες ή στις ποικιλίες που κάνουν κοντούς βλαστούς, αφαιρούμε συνήθως ένα μήκος που περιλαμβάνει 1-3 φύλλα κάτω από το τριαντάφυλλο. Δεν παραλείπουμε καθ’ όλη την διάρκεια του έτους να αφαιρούμε τα λαίμαργα κλαδιά, τα ασύμμετρα, τα προσβεβλημένα και τις άγριες παραφυάδες.
Είπαμε! είναι κοκέτα!!!
Μετά απ’ όλα αυτά, να είσαστε σίγουροι, ότι έχετε κάνει το καλύτερο δυνατόν για τα αγαπημένα σας φυτά και μπορείτε να περιμένετε τα πρώτα τριαντάφυλλα της άνοιξης και όχι μόνο!...
Πολλοί οι μύθοι για το τριαντάφυλλο σε όλο τον κόσμο…
Κάποιος λέει πως το άνθος γεννήθηκε από ένα χαμόγελο του Έρωτα, γιού της Θεάς Αφροδίτης!
Κάποιος άλλος μιλάει για την όμορφη και έξυπνη νέα Ροδάνθη, που για να την προφυλάξει η θεά Άρτεμη από το μένος των μεθυσμένων φίλων της τη μεταμόρφωσε σε τριανταφυλλιά με πολλά άνθη αλλά και πολλά αγκάθια!
Γνωρίζατε αλήθεια ότι οι αρχαίοι Φοίνικες, είχαν χαράξει με ιδιαίτερη δεξιοτεχνία στα νομίσματα τους το τριαντάφυλλο;
Όπως βλέπετε, όλοι, αιώνες τώρα, επικεντρώνονται στα ποικιλόχρωμα μυρωμένα άνθη και κανείς δεν ασχολείται με τα αγκάθια...
